Auteur: Huberta Boshaven – laatst bijgewerkt dinsdag 24 juli 2023

Heb je last van tandplak en wil je de vorming ervan verminderen? Dat is heel verstandig, want tandplak heeft heel nadelige gevolgen voor je gebit en tandvlees. Het verkleurt bovendien je tanden, iets wat je liever ook niet wilt.

In dit artikel gaan we kijken waarom je tandplak moet verwijderen en hoe je dat het beste kunt doen.

Wat is tandplak?

Tandplak, ook wel plaque of tandplaque genaamd, is een dun en vrijwel onzichtbaar laagje, dat letterlijk aan tanden en kiezen blijft plakken. Tandplak bestaat uit voedselresten, speeksel en bacteriën. Dit kleverige laagje moet dagelijks van je tanden verwijderd worden, want anders verhardt het zich tot tandsteen. Tandplak laat zich nog gemakkelijk wegpoetsen, maar de door mineralen als calcium en fosfaat verharde tandsteen niet. Tandsteen is ook zichtbaar op de tanden als een geel of bruinig laagje.

Tandplak verwijderen

Nog een probleem

Een ander probleem van tandsteen is dat het poreus is. Als het zich op je tandglazuur afzet wordt dat ruwer. De consequentie is dat bacteriën zich er gemakkelijk op ophopen, met als gevolg meer tandplak en uiteindelijk nog meer tandsteen.

Tandsteen groeit dan niet alleen aan op het tandglazuur, maar ook onder het tandvlees (sub-gingivaal tandsteen). De tandplak die zich hier ophoopt leidt heel gemakkelijk tot tandvleesirritaties en -ontstekingen. Niet alle bacteriën in je mond zijn schadelijk voor je gebit, maar een deel ervan zijn dat wel. Vooral de anaerobe bacteriën als de diverse soorten streptokokken zijn een voortdurende bedreiging voor je mondgezondheid. Het tandvlees trekt zich terug en er ontstaan pockets, waarin zich nog meer tandplak kan ophopen. Pockets en blootliggende tandhalzen moeten worden behandeld door de tandarts om erger te voorkomenDe grens tussen je tanden en je tandvlees is een voortdurend punt van aandacht omdat tandplak daar heel makkelijk blijft hangen. Tandvlees moet strak aan sluiten op de tanden en kiezen roze van kleur zijn. Gevoeligheid, zwellingen of bloeden wijzen op ontstoken tandvlees.

Als ontstoken tandvlees niet wordt behandeld, kan het leiden tot parodontitis. Dan wordt ook het tandbeen aangetast, waardoor uiteindelijk de tanden en kiezen los gaan zitten en uitvallen. Alle reden dus om tandplak goed te verwijderen en tandsteen te voorkomen.

Tandplak verwijderen

Het belang van voldoende speeksel

Xerostomie, oftewel een droge mond, heeft een heel negatief effect op de mondgezondheid. Speeksel is de natuurlijke bescherming voor je gebit. Bij een tekort wordt tandplak minder weggespoeld.

De schadelijke anaerobe bacteriën in je mondholte gedijen goed in een speeksel- en zuurstofarme omgeving en kunnen gaan woekeren. Een droge mond zorgt voor mondproblemen als tandvleesontstekingen, schimmelinfecties, maar ook een toename van tandplak, tandsteen en cariës (gaatjes).

10 slimme tips om tandplak te verwijderen

Tip 1: goed poetsen. Het is een open deur, maar je tanden goed poetsen is de basis mondhygiëne. Uiteindelijk heeft tanden poetsen geen ander doel dan tandplak verwijderen, dus het is met recht de belangrijkste tip om tandsteen tegen te gaan. Elektrische en sonische tandenborstels zijn net even iets beter om tandplak te verwijderen dan handtandenborstels. Maar als je die toch liever hebt en zorgvuldig poetst, is dat ook prima. 

Tip 2: gebruik een goede tandpasta. Daarmee bedoelen we een tandpasta zonder verzurende, uitdrogende of agressieve bestanddelen. Een effectief en veilig alternatief is RyttPro Toothpaste Magic Mint. De krachtige maar veilige formule OZ-3X verwijdert tandplak zonder het natuurlijke evenwicht van je mondflora te verstoren.

RyttPro tegen tandplak en tandsteen

Tip 3: reinig dagelijks de interdentale ruimten. Ook de plekjes tussen je tanden en kiezen zijn plaatsen waar tandplak zich kan ophopen omdat de tandenborstel er niet bijkomt. Hou deze plekken goed schoon met flosdraad, tandenstokers en/of interdentale borsteltjes. Vergeet ook de achterkant van je achterste kiezen niet.

Tip 4: spoel je mond na het poetsen en flossen met mondwater. Een mondspoeling spoelt de laatste restjes tandplak weg. Net als tandpasta moeten de ingrediënten niet alleen veilig, maar ook mondvriendelijk zijn. RyttPro Oral Rinse met de krachtige formule OZ-3X is een uitstekende keuze.

Tip 5: controleer je gebit na het tanden poetsen zo nu en dan met een plakverklikker. Een plakverklikker kleurt de tandplak die nog op je gebit zit roze of blauw. Zo weet je precies waar je beter moet gaan poetsen. Veel plakverklikkers geven door middel van twee verschillende kleuren zelfs een onderscheid tussen oude en nieuwe tandplak.

Tip 6: beperk het aantal eetmomenten. Tandplak bestaat niet alleen uit bacteriën, maar ook uit voedselresten waar zij zich te goed aan doen. Door niet de hele dag te snacken voer je de bacteriën niet onnodig. Spoel je mond na een maaltijd na met water. Hiermee verwijder je voedselresten spoel je tandplak in een vroeg stadium weg. Spoel ook na met water na het drinken van een zoete drank.Tip 7: kauw in de loop van de dag regelmatig op xylitol kauwgom. Gebitsverzorgende kauwgom verwijdert tandplak en hydrateert je mond. Moist-R Hydrating Chewing gum is een gezonde biologische kauwgom die je gebit beschermt en je tandvlees verzorgt. Hou je niet van kauwgom kauwen? Gebruik dan de Moist-R Xylitol tablets for Dry Mouth.

Tip 8: besteed aandacht aan droge mondklachten. Als je om wat voor reden dan ook last hebt van droge mondklachten, verhelp  of compenseer deze dan met Moist-R Moisturizing Mouthspray en de bij tip 7 genoemde kauwgom of tabletten.

Tip 9: verwijder beginnend supra-gingivaal (zichtbaar) tandsteen. Dit kun je doen met de zachte Moist-R Whitening Sponge, waarvan de nano-capillaire buisjes je tanden op een diep niveau kunnen reinigen. Of met het Profi tandartshaakje, een set van 2 tandartshaakjes en een mondspiegeltje.

Tip 10: laat sub-gingivaal tandsteen regelmatig professioneel verwijderen. Voor het tandsteen onder het tandvlees ben je aangewezen op een gebitsreiniging door de tandarts of de mondhygiënist. Regelmatig bijhouden voorkomt ernstige ontstekingen en hogere behandelkosten.

Als je gebit helemaal vrij is van tandsteen, doe er dan alles aan om de tandplak te verwijderen, zodat er zich geen nieuwe tandsteen kan vormen. Laat ernstige gevallen van tandsteen, en zeker sub-gingivaal tandsteen, behandelen door de tandarts of mondhygiënist.

Bovengenoemde middelen vind je bij de Mondzorgzaak.nl

Bronnen

Nederlands tijdschrift voor geneeskunde: Parodontitis: een verborgen chronische infectie